Σε τέσσερα διαδοχικά άρθρα, παρουσιάζουμε τα συμπεράσματα από τις έρευνες του πρωτοπόρου της νευροψυχολογίας Dr. Richard Davidson που επεξηγεί ποιες είναι οι δεξιότητες για ευημερία (well-being) και πώς μπορούν να καλλιεργηθούν και ενδυναμωθούν. Το τρίτο στοιχείο ευημερίας, είναι η προσοχή.
3. Προσοχή
Ο τρίτος "πυλώνας" για την καλλιέργεια της ευημερίας μπορεί και να σας εκπλήξει: είναι η προσοχή.
Για να παραφράσω τον τίτλο μιας πολύ σημαντικής έρευνας που δημοσιεύθηκε πριν από χρόνια από μια ομάδα κοινωνικών ψυχολόγων στο Χάρβαρντ, “Ένας περιπλανώμενος νους είναι ένας δυσαρεστημένος νους”. Στη συγκεκριμένη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν smart phones για να διερευνήσουν τους ανθρώπους στην πραγματική τους καθημερινότητα, θέτοντας τρεις απλές ερωτήσεις:
Πόσο ευτυχισμένος ή δυσαρεστημένος νιώθετε τώρα;
Είναι ο νους εστιασμένος σε αυτό που κάνετε ή σκέφτεστε κάτι άλλο;
Τι δραστηριότητα κάνετε τώρα?
Βασισμένοι σε μεγάλο δείγμα ενηλίκων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κατά μέσο όρο 47% της “ξυπνητής” ζωής τους οι άνθρωποι είχαν την προσοχή τους στραμμένη σε κάτι άλλο από αυτό που έκαναν. Σαράντα επτά τοις εκατό του χρόνου τους ο νους ήταν “αλλού” από εκεί που ήταν και από αυτό που έκαναν!
Οραματιστείτε τώρα έναν κόσμο όπου αυτό το ποσοστό μειώνεται λίγο, έστω και 5%; Φανταστείτε τι επιπτώσεις θα έχει στην αποδοτικότητα, στην ποιότητα της όποιας δραστηριότητας κάνουμε αλλά και στις σχέσεις μας, στην παρουσία μας με ένα άλλο άτομο ακούγοντας το συνειδητά...
Αυτή η ποιότητα της προσοχής είναι τόσο θεμελιακά σημαντική που ο William James, στον πολύ διάσημο τόμο του The Principles of Psychology που η εκδόθηκε το 1890, έχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο αφιερωμένο στην προσοχή. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι "...η ικανότητα να εστιάζουμε οικειοθελώς ξανά και ξανά μια περιπλανώμενη προσοχή, είναι η 'ρίζα' της ορθής κρίσης, του χαρακτήρα και της θέλησης." Και συνεχίζει λέγοντας ότι "η εκπαίδευση που θα ενδυναμώνει την προσοχή θα είναι μια εκπαίδευση par excellence" (καλύτερη του είδους.) Αλλά, συνεχίζει, “είναι ευκολότερο να ορίσουμε αυτό το ιδεώδες από το να δίνουμε πρακτικές οδηγίες για να το καταφέρουμε.”
Σήμερα, μέσω των πρακτικών ανάπτυξης της ενσυνειδητότητας, έχουμε πρακτικά “εργαλεία” για την εκπαίδευση της προσοχής. Και νομίζω ότι εάν ο William James είχε περισσότερη επαφή με τις στοχαστικές πρακτικές, στιγμιαία θα τις είχε δει ως οχήματα για την εκπαίδευση της προσοχής!
* Πρωτότυπο Άρθρο: “The Four Keys to Well-Being”, By Richard J. Davidson http://bit.ly/2MqIK89
**Μετάφραση & Προσαρμογή: Βασίλης Ξυπολιάς, Εκπαιδευτής Mindfulness & MBSR CFM/UMASS
Eγγραφείτε στο newsletter μας για να ενημερώνεστε απευθείας στο email σας με επιστημονικά άρθρα και πληροφορίες σχετικά με εκπαιδευτικές δραστηριότητες ανάπτυξης της ενσυνειδητότητας.